το ακμάζον μητροπολιτικό κέντρο
Η θεά Αθηνά έδωσε το όνομά της σε μια από τις αρχαιότερες πόλεις του κόσμου, με παγκοσμίως αναγνωρισμένο ιστορικό αποτύπωμα και πνευματική ακτινοβολία. Ένας τόπος, που νοηματοδοτεί το σκεπτικό του Thomas Stearns Eliot, αυτό που «όλος ο χρόνος είναι αιώνια παρών», με το παρελθόν και το παρόν να συνυπάρχουν με το μέλλον.
Την ένταξη της Αθήνας στον σύγχρονο με την εποχή της κόσμο, ανέλαβε ο ελληνισμός της διασποράς και δει οι ευεργέτες, όπως τα αδέλφια Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης.
Οι ευεργέτες αδελφοί Ριζάρη
Οι αδελφοί Ριζάρη, άνθρωποι του κόσμου της εποχής, οραματίστηκαν τη νέα πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους να συμβαδίζει με τον τότε πολιτισμένο κόσμο.
Ο Γεώργιος Ραδιόνωφ Ριζάρης σε επιστολή του στον Αδαμάντιο Κοραή , τον Μάρτη του 1825, γράφει:
“ Εἶμαι, κατὰ δυστυχίαν, ὀλυγομαθής, ἀγάπησα ὅμως πάντοτε τὰς μαθήσεις καὶ ἐτίμησα τοὺς πεπαιδευμένους, ἀλλ’ αἱ δυστυχίαι τῆς Ἑλλάδος δὲν μὲ ἐσυγχώρησαν νὰ εὐχαριστήσω τὴν ἐπιθυμίαν μου. Διὰ τὰς ἰδίας δυστυχίας καὶ ἐγὼ καὶ ὁ μακαρίτης ἀδελφὸς μου [Ματθέος] ἐζήσαμεν μακρὰν τῆς πατρίδος μας καὶ ἐπιθυμώντας νὰ τὴν ἰδῶμεν ἐλευθέραν ἀπωλέσαμεν τὸν καιρὸν μας καὶ ἤδη πλησιάζει καὶ εἰς ἐμὲ ἡ γεροντικὴ ὑληκία χωρὶς νὰ ἔχωμεν κλερονόμους.
Ἀλλὰ καὶ ὁ μακαρίτης ἀδελφός μου καὶ ἐγὼ ἀπεφασίσαμε νὰ ἀφίσωμεν κλερονόμον τὴν πατρίδαν μας καὶ επειδή, κατὰ τὴν γνώμην μας, δὲν εἶναι ἄλλο ὠφελιμότερον ἀπὸ τὴν παιδείαν καὶ ὀρθὴν ἀνατροφήν τῶν νέων ὁ πρὸ ἑνὼς χρόνου ἀποθανῶν ἀδελφός μου Ματθαίως διώρισεν τὸ ἐπιβάλον μέρος τῆς καταστάσεώς μας, μὲ τὸ οποῖον ἑνόνω καὶ ἐγώ τὸ ἐδικὸν μου, διὰ νὰ συστήσωμεν σχολείον εἰς τὴν πατρίδαν μας […]. Δὲν θὰ μὲ κατιγορίσης βέβαια ὅτι προτιμῶ τὴν πατρίδαν μου ἀλλὰ μὲ ὅλην τὴν διαθίκην τοῦ μακαρίτου ἀδελφοῦ μου καὶ μὲ ὅλην τὴν επιθυμίαν μου νὰ χρησυμεύσω περισσότερον εἰς τὴν πατρίδα μου δὲν εἶμαι ὅμως τόσον ἰσχυρογνώμων ὥστε νὰ μὴ προτιμήσω ἄλλο μέρος τῆς Ἑλλάδος ὅπου ὐμπορῶ νὰ συμπεράνω ὅτι τὰ ἔξοδά μου θὰ φανοῦν ὀφελιμώτερα” 1825, Μόσχα.
Οι αδελφοί Ριζάρη, νοηματοδοτούσαν και συνέδεαν την αξία της γνώσης με αυτήν της ευκαιρίας.
Τούτο τους ώθησε να στρέψουν την ευεργεσία τους στην εκπαίδευση του χειμαζόμενου ελληνικού λαού, με την ίδρυση εκπαιδευτικών δομών και στην Αθήνα, το ακμάζον μητροπολιτικό κέντρο. Έτσι ίδρυσαν την περίφημη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή, ένα από τα σπουδαιότερα πνευματικά ιδρύματα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, με τεράστια συμβολή στην Παιδεία του Έθνους.
